Quy Định ATVSLĐ Khi Làm Việc Trong Không Gian Hạn Chế

Theo thống kê của Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội (LĐTBXH), tai nạn lao động liên quan đến không gian hạn chế thường gây hậu quả đặc biệt nghiêm trọng, thậm chí là tử vong do ngạt khí, cháy nổ hoặc chôn vùi. Chính vì vậy, việc thực hiện nghiêm túc các quy định về ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế không chỉ là yêu cầu pháp lý bắt buộc mà còn là trách nhiệm đạo đức cao nhất của người sử dụng lao động. Vậy mời bạn đọc cùng tìm hiểu chi tiết các quy định về vấn đề này ngay sau đây!

Không gian hạn chế là gì

Không gian hạn chế bao gồm: hầm, bể chứa, giếng, silo, đường cống, lò hơi, công trình ngầm…. Nó được định nghĩa là nơi có đủ lớn để người lao động vào làm việc, nhưng không được thiết kế để làm việc liên tục, đồng thời có thể bị giới hạn về lối ra/vào, thông gió kém hoặc nguy cơ chứa đựng các chất độc hại, dễ cháy nổ.

Làm việc trong không gian hạn chế là một trong những công việc tiềm ẩn nhiều rủi ro và nguy hiểm nghiêm trọng nhất đối với người lao động. Do đó, ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế là vấn đề cần đặt lên hàng đầu đối với người lao động và người sử dụng lao động.

Quy định pháp luật Việt Nam về ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế

Để kiểm soát chặt chẽ các rủi ro, pháp luật Việt Nam đã có những quy định rất cụ thể và nghiêm ngặt đối với công việc này.

Công việc trong không gian hạn chế có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ

Công việc làm việc trong không gian hạn chế được xếp vào nhóm đặc biệt nguy hiểm. Điều này được thể hiện rõ tại:

Mục số 13 trong Danh mục CÔNG VIỆC CÓ YÊU CẦU NGHIÊM NGẶT VỀ AN TOÀN, VỆ SINH LAO ĐỘNG (Ban hành kèm theo Thông tư số 06/2020/TT-BLĐTBXH ngày 20 tháng 8 năm 2020 của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội). Nội dung: “Làm việc trong không gian hạn chế (trên, trong, dưới: hầm, bể, phuy, téc, giếng, đường cống, kênh, mương, buồng, khoang, container, lò phản ứng, lò hơi, lò nung, lò sấy, lò luyện kim,…) có nguy cơ sinh ra khí độc, khí cháy nổ, thiếu ô xy và các yếu tố nguy hiểm, độc hại khác.”

Việc công việc này được đưa vào danh mục đòi hỏi các doanh nghiệp phải tuân thủ chặt chẽ các quy định về huấn luyện, kiểm tra, cấp thẻ an toàn trước khi giao việc.

Huấn luyện ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế bắt buộc

Người lao động làm việc trong không gian hạn chế phải được huấn luyện ATVSLĐ theo đúng quy định tại Nghị định 44/2016/NĐ-CP (đã được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 140/2018/NĐ-CP). Cụ thể, họ thuộc đối tượng nhóm 3 (người làm công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ) và phải trải qua khóa huấn luyện chuyên sâu về an toàn khi làm việc trong không gian hạn chế.

Nội dung huấn luyện phải bao gồm: nhận diện nguy cơ, quy trình vào/ra, phương pháp kiểm tra khí, sử dụng thiết bị bảo hộ cá nhân (PPE), và kỹ năng sơ cấp cứu, cứu hộ.

Nhận diện các yếu tố nguy hiểm trong không gian hạn chế cụ thể

Để kiểm soát rủi ro, cần nhận diện chính xác các yếu tố nguy hiểm điển hình trong không gian hạn chế:

• Nguy hiểm về khí (Khí độc/Ngạt): Thiếu oxy (<19.5%), dư oxy (>23.5%), hoặc sự hiện diện của H2S, CO, NH3 gây ngạt, nhiễm độc thần kinh. Biện pháp phòng ngừa là cần bắt buộc kiểm tra khí trước và trong quá trình làm việc, thông gió cưỡng bức.

• Nguy hiểm cháy nổ: Tích tụ hơi/khí dễ cháy (Metan, Propan) hoặc bụi mịn (bụi ngũ cốc, than) vượt ngưỡng giới hạn nổ dưới (LEL). Biện pháp là loại bỏ nguồn lửa, tia lửa; sử dụng dụng cụ, thiết bị chống cháy nổ.

• Nguy cơ nhiệt độ/môi trường: Nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp; độ ẩm cao, tiếng ồn lớn. Do đó, cần đảm bảo thông gió, làm mát; Giới hạn thời gian làm việc.

• Nguy cơ vật lý: Chôn vùi, ngã từ trên cao, điện giật, máy móc khởi động bất ngờ. Các biện pháp gồm LOTO (Lockout/Tagout); dây an toàn, chân máy cứu hộ (Tripod).

Quy trình chuẩn về ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế

Quy trình làm việc an toàn là xương sống để bảo vệ người lao động. Mọi công việc trong không gian hạn chế phải tuân thủ nguyên tắc “Không giấy phép – Không được vào”.

Chuẩn bị và cấp giấy phép ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế

1. Đánh giá rủi ro: Phân tích kỹ lưỡng các nguy cơ có thể xảy ra.

2. Giấy phép làm việc (Permit-to-Work): Phải được cấp bởi người có thẩm quyền. Giấy phép phải ghi rõ vị trí, thời gian, biện pháp an toàn, kết quả đo khí, danh sách người vào và người giám sát/cứu hộ.

Kiểm soát trước khi vào

• Kiểm tra khí: Sử dụng máy đo khí đa chỉ tiêu (Oxy, LEL, khí độc) liên tục kiểm tra nồng độ khí trước khi vào và định kỳ trong quá trình làm việc.

• Cô lập năng lượng (LOTO): Khóa, cách ly tất cả các nguồn năng lượng (điện, thủy lực, cơ khí, hóa chất) có thể gây khởi động bất ngờ.

• Thông gió: Cung cấp thông gió cưỡng bức liên tục để đảm bảo nồng độ oxy và loại bỏ khí độc/cháy.

• Trang bị PPE: Người lao động phải được trang bị đầy đủ và đúng loại PPE (mặt nạ phòng độc, bình dưỡng khí SCBA/mặt nạ phòng độc có đường cung cấp khí, dây an toàn, đèn chống cháy nổ…).

Trong quá trình làm việc

• Giám sát liên tục (Người giám sát): Bắt buộc phải có một hoặc nhiều Người giám sát/Hộ lý đứng bên ngoài, duy trì liên lạc với người bên trong, và sẵn sàng thực hiện quy trình cứu hộ.

• Duy trì liên lạc: Sử dụng bộ đàm hoặc hệ thống tín hiệu.

• Giới hạn thời gian: Theo dõi thời gian làm việc của người lao động để tránh kiệt sức hoặc phơi nhiễm quá mức.

Cứu hộ và sơ cấp cứu

Quy trình cứu hộ phải được lập kế hoạch và diễn tập trước.

• Không cứu hộ “Anh hùng”: Người giám sát không được tự ý đi vào không gian hạn chế để cứu hộ mà không có trang bị bảo hộ chuyên dụng (bình thở, dây cứu hộ).

• Thiết bị cứu hộ: Chuẩn bị sẵn sàng chân máy cứu hộ (Tripod), tời/dây cứu hộ, và bộ dụng cụ sơ cấp cứu.

• Đội ứng phó: Đội cứu hộ chuyên nghiệp phải được đào tạo và luôn trong trạng thái sẵn sàng.

Giải pháp bền vững cho doanh nghiệp

Để đảm bảo ATVSLĐ hiệu quả, doanh nghiệp cần thực hiện các giải pháp tổng thể:

• Đầu tư vào Huấn luyện: Tổ chức các khóa huấn luyện chuyên biệt và cấp chứng chỉ/thẻ an toàn cho người lao động, người giám sát và đội cứu hộ theo Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH.

• Trang bị Công nghệ: Đầu tư vào máy đo khí chất lượng cao, thiết bị thông gió công suất lớn, và bộ cứu hộ chuyên dụng (Tripod).

• Xây dựng Văn hóa An toàn: Coi trọng ATVSLĐ là ưu tiên hàng đầu. Thực hiện các buổi diễn tập cứu hộ định kỳ và kiểm tra, bảo trì thiết bị nghiêm ngặt.

• Tuân thủ Giấy phép: Thực hiện nghiêm túc quy trình cấp, kiểm soát và lưu trữ Giấy phép làm việc trong không gian hạn chế.

Kết luận

Công việc trong không gian hạn chế luôn đi kèm với rủi ro cao. Việc tuân thủ pháp luật, đặc biệt là quy định tại Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH và Nghị định 44/2016/NĐ-CP, không chỉ là cách tốt nhất để tránh các hình phạt pháp lý mà còn là chìa khóa để bảo vệ tính mạng, sức khỏe của người lao động và đảm bảo hoạt động sản xuất kinh doanh liên tục. Đầu tư vào ATVSLĐ khi làm việc trong không gian hạn chế chính là đầu tư vào sự phát triển bền vững và uy tín của doanh nghiệp bạn. Liên hệ ngay với HTB LASAFCO để được tư vấn đào tạo ATVSLĐ phù hợp nhất với doanh nghiệp của bạn!

HTB LASAFCO – Chất lượng là cam kết, sự hài lòng là kết quả.

• Địa chỉ: Số 84 ngõ 255 Lĩnh Nam, P. Vĩnh Hưng, Hà Nội

• Văn phòng giao dịch: LK14-TT2, 96-96B Nguyễn Huy Tưởng, P. Thanh Xuân Trung, Hà Nội

• Văn phòng tại Quảng Ninh: Lô HA 13-1 khu Little Việt Nam, P. Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh

• Hotline: 093 333 11 81

• Email: info@htblasafco.com