Ngành công nghiệp đóng tàu, chế tạo và sửa chữa phương tiện thủy là một lĩnh vực đặc thù. Đây là ngành nghề đóng vai trò then chốt trong kinh tế biển và giao thông vận tải quốc gia. Tuy nhiên, nó cũng là môi trường lao động tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ tai nạn và bệnh nghề nghiệp, từ làm việc trên cao, trong không gian hạn chế, sử dụng máy móc thiết bị nâng hạ phức tạp, đến tiếp xúc với hóa chất độc hại. Do đó, công tác ATVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy luôn được đặt trong nhóm các công việc có yêu cầu nghiêm ngặt. Vậy hãy cùng HTB LASAFCO tìm hiểu về pháp luật Việt Nam quy định như thế nào về vấn đề này qua bài viết sau đây.

Cơ sở pháp lý cốt lõi của ATVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy: Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH
Căn cứ theo Thông tư số 06/2020/TT-BLĐTBXH (ngày 20/08/2020) của Bộ trưởng Bộ Lao động – Thương binh và Xã hội, việc chế tạo, sửa chữa, kiểm tra, bảo dưỡng các loại máy, thiết bị, vật tư có yêu cầu nghiêm ngặt về an toàn, vệ sinh lao động được liệt kê tại Mục 8 trong Danh mục công việc có yêu cầu nghiêm ngặt về ATVSLĐ.
Mặc dù Thông tư 06 không trực tiếp nhắc đến “phương tiện thủy” trong mục 8, nhưng việc chế tạo, sửa chữa các cấu kiện, máy móc và thiết bị áp suất, thiết bị nâng hạ (như cần cẩu tàu, máy nén khí, nồi hơi, động cơ chính) trên phương tiện thủy đều thuộc phạm vi các công việc có yêu cầu nghiêm ngặt. Điều này khẳng định người lao động trực tiếp thực hiện công việc này (thợ hàn, thợ lắp ráp, thợ cơ khí tàu…) bắt buộc phải được huấn luyện ATVSLĐ nhóm 3 theo Nghị định 44/2016/NĐ-CP (được sửa đổi, bổ sung bởi Nghị định 140/2018/NĐ-CP).
Rủi ro đặc thù trong chế tạo sửa chữa phương tiện thủy

Để làm rõ hơn tầm quan trọng của ATVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy, cần điểm qua các nhóm rủi ro đặc thù, thường gặp và có thể gây hậu quả nghiêm trọng:
Rủi ro do làm việc trên cao và khu vực nước
Các nguy cơ phải đối mặt bao gồm: ngã từ giàn giáo, sàn thao tác, boong tàu, hoặc rơi xuống nước. Để loại bỏ các nguy cơ này, bạn cần lắp đặt hệ thống lan can, lưới an toàn chống rơi. Đồng thời cung cấp và yêu cầu sử dụng dây đai an toàn, áo phao, cùng quy trình cứu hộ trên mặt nước khẩn cấp.
Rủi ro trong không gian hạn chế (Khoang tàu, két)
Nguy cơ phải đối mặt gồm: Ngạt khí độc, thiếu oxy, cháy nổ do tích tụ hơi dung môi/khí dễ cháy (hàn cắt). Do đó cần bắt buộc phải có Giấy phép vào không gian hạn chế. Kèm theo đó là thực hiện đo kiểm nồng độ oxy, khí độc trước và trong quá trình làm việc. Bố trí người giám sát (hoặc người gác) bên ngoài và thiết bị thông gió liên tục.
Rủi ro liên quan đến hàn cắt và gia công kim loại
Các rủi ro gồm: Bỏng do tia lửa điện, cháy nổ, điện giật, tiếp xúc với khói kim loại độc hại (đặc biệt khi hàn các vật liệu mạ hoặc hợp kim). Do đó, người lao động cần sử dụng Trang bị bảo hộ cá nhân (PPE) chuyên dụng. Có thể kể đến như: mặt nạ hàn, găng tay, yếm da. Cùng với đó là thiết lập hệ thống hút khói cục bộ và kiểm tra an toàn hệ thống điện, dây dẫn máy hàn.
Rủi ro về nâng hạ và cơ khí
Nguy cơ bao gồm tai nạn do đứt cáp, rơi vật nặng, lật cẩu khi di chuyển cấu kiện lớn. Lưu ý, chỉ những người đã được huấn luyện nghiêm ngặt và có chứng chỉ vận hành mới được phép thao tác cẩu, xe nâng.
Chủ phương tiện thủy cần kiểm định định kỳ thiết bị nâng hạ theo quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Áp dụng quy tắc báo hiệu và khu vực cấm an toàn khi nâng cẩu.
>> Xem thêm: An Toàn Lao Động Trong Xây Dựng: Bảo Vệ Năng Suất Từ Gốc
Xây dựng văn hóa ALVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy

Tuân thủ pháp luật chỉ là bước khởi đầu. Một doanh nghiệp đóng tàu hiện đại cần phải xây dựng một hệ thống quản lý ATVSLĐ chủ động, không chỉ phản ứng mà còn phòng ngừa.
Huấn luyện ATVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy định kỳ và chuyên sâu
Do tính chất công việc thuộc danh mục nghiêm ngặt (Mục 8 – TT 06/2020), việc huấn luyện phải được tổ chức bởi đơn vị có đủ chức năng và tuân thủ khung chương trình của Bộ LĐTBXH. Người lao động cần được đào tạo chuyên sâu về:
-
Nhận diện mối nguy và đánh giá rủi ro
-
Kỹ thuật làm việc an toàn trong không gian hạn chế
-
Quy trình khóa/thẻ khi sửa chữa máy móc.
-
Kỹ năng sơ cấp cứu khẩn cấp.
Đầu tư công nghệ và PPE hiện đại
Không chỉ dừng lại ở mũ, giày, quần áo bảo hộ thông thường. Cần trang bị các thiết bị chuyên dụng:
-
Thiết bị giám sát khí cầm tay và cố định (đo O2, H2S, CO, khí cháy).
-
Hệ thống cứu hộ khẩn cấp cho không gian hạn chế (Tời cứu hộ Tripod).
-
Giàn giáo, sàn thao tác đạt chuẩn và được kiểm tra an toàn trước khi sử dụng.
-
Hệ thống thông gió công suất lớn cho các khoang kín.
Giám sát và thanh tra thường xuyên
Ban lãnh đạo phải thiết lập một hệ thống giám sát độc lập, thường xuyên đi kiểm tra hiện trường. Các cuộc kiểm tra này không chỉ nhằm mục đích phạt mà là để phát hiện sớm các hành vi, điều kiện không an toàn và kịp thời chấn chỉnh.
>> Xem thêm: ATVSLĐ Khi Làm Việc Trên Cao: Quy Định Pháp Luật và Giải Pháp An Toàn Toàn Diện
Kết luận
ATVSLĐ khi chế tạo sửa chữa phương tiện thủy là yêu cầu bắt buộc và là trách nhiệm cao nhất của người sử dụng lao động. Vấn đề này được củng cố bằng các quy định pháp luật nghiêm ngặt như Thông tư 06/2020/TT-BLĐTBXH. Việc tuân thủ không chỉ giúp doanh nghiệp tránh được các hình phạt pháp lý, mà còn là yếu tố then chốt để bảo vệ nguồn nhân lực, nâng cao năng suất. Đặc biệt là giúp đáp ứng các tiêu chuẩn quốc tế khi hợp tác với đối tác nước ngoài.
Thực hành ALVSLĐ một cách chủ động và chuyên nghiệp chính là con đường để ngành đóng tàu Việt Nam phát triển bền vững và tiến tới mục tiêu “Tai nạn Bằng Không”. Liên hệ ngay với HTB LASAFCO để được tư vấn huấn luyện ATVSLĐ phù hợp nhất với ngành nghề của doanh nghiệp của bạn!
HTB LASAFCO – Chất lượng là cam kết, sự hài lòng là kết quả.
-
Địa chỉ: Số 84 ngõ 255 Lĩnh Nam, P. Vĩnh Hưng, Hà Nội
-
Văn phòng giao dịch: LK14-TT2, 96-96B Nguyễn Huy Tưởng, P. Thanh Xuân Trung, Hà Nội
-
Văn phòng tại Quảng Ninh: Lô HA 13-1 khu Little Việt Nam, P. Bãi Cháy, tỉnh Quảng Ninh
-
Hotline: 093 333 11 81
-
Email: info@htblasafco.com



